Görenen detayların görünmeyen kahramanları vardır. Açıkçası son bir hafta içerisinde gelen bu iki fotoğrafın da bir gizli kahramanı var.
Karelerden ilki 24 Kasım Çarşamba gününden Al Nahyan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü. Görüşme sonrası Türkiye ile BAE arasında, 9 alanda Türkiye’ye doğrudan yatırımları içeren anlaşmalar imzalandı.
Bu yatırımlar anlaşmasına giden süreçte iki düşman ülkeden farksız olan BAE ve Türkiye arasındaki bu yakınlaşmanın bir iç bir de dış sebebi var. İç sebep her iki tarafın kendi muhaliflerini susturma gereksinimi ; Sedat Peker’e karşılık Müslüman Kardeşler.
Bizi bugün irdeleyeceğimiz kısım ise dış neden. BAE-İran ve Türkiye arasında yapılan yeni bir ticaret güzergahı. 1 Kasım’da ilk nakliyenin yapıldığı bu yol ile Süveyş Kanalı geçişli Sharjah-Mersin güzergahında deniz yoluyla 20 gün sürecek taşıma, TIR Karnesi sayesinde bu güzergahla 6 ila 8 günde yapılabiliyor.
Üç ülke düşünün ki birbiriyle dış politikada ve iç politikada bu kadar zıt , bu kadar karşıt. Hani hangisi hangisine daha düşman sorusuna her siyaset bilimci farklı sebeplerle farklı cevaplar verebilir. Hepsinde de bir o kadar haklılar. Peki nasıl oluyor da aynı projedeler ? Kim bu üç benzemez ülkeyi aynı masaya oturtan irade ?
Tam burada karelerden ikincisine geçiyoruz. 2. Karede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Pakistan Cumhurbaşkanı Arif Alvi ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin yer aldığını görüyoruz. Tesadüfe bakın kim bu ülkelerden de birbirlerine entegre başka yollar ya devam ediyor ya da bitmiş durumda.
İki karenin gizli kahramanı Çin , Şi Cinping ve ‘Tek Kuşak Tek Yol’ projesi. 2013’te startı verilen bu proje dünyadaki birbirine benzemezleri dahi bünyesine dahil etmektedir. Hatta bu karelerde yer almayan Taliban’lı Afganistan’ı ve Ermenistan’ı da eklemek gerekir .
Azerbaycan-Ermenistan Savaşı’nı birçoğunuz Karabağ üzerinden okuyabilir ama dönem ve koşullar bu savaşın asıl önemli kazanımının Zengezur Koridoru olduğu gerçeğini değiştirmez. Dünya’nın yeni süper gücü Çin dünya ülkelerine bambaşka bir ortaklık modeli teklif ediyor. Birbirleriyle ilişkilerini barıştırarak değil ekonomik zincirler kurarak yapıyor.
Bunları yaparken de dış işlerine müdahale etmiyor projeye zarar gelmemek koşulu ile. Çin, Batı kökenli koşullu projeler karşısında kazan-kazan anlayışına dayalı olarak bölge ülkelerine kapsayıcı bir model sunuyor bu da diğer devletler tarafından satın alınıyor gibi gözüküyor..
