Doğu Akdeniz’de anlaşmazlık yaşayan sadece Türkiye- Yunanistan değil. Aynı boyutta olmasa da İsrail Güney Kıbrıs ve Lübnan ile de sınır sorunları yaşamaktalar.
Lübnan ile İsrail arasında yaklaşık 860 kilometrekarelik deniz sahası anlaşmazlığı bulunuyor. İki ülke de bu bölgenin kıta sahanlığında hak iddia ediyor. İsrail, Lübnan hükümetinin lisanslama sürecine başladığı beş bloktan üçünün İsrail kıta sahanlığı sınır bölgesinde yer aldığını iddia ediyor.
İki ülke arasında ABD’nin aracı görevinde olduğu görüşmeler ekim ayında başlatılmış ancak ertelenmişti. Ertelenen görüşmeler sürecinde her iki ülke bölgedeki hak iddialarına ilişkin birbirinden farklı haritalar sunmuş ve son olarak Lübnan’dan deniz yetki alanını genişletmeye ilişkin tasarı hamlesi gelmişti.
Lübnan Cumhurbaşkanı Avn, ülkesini ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı David Hale ile başkent Beyrut’taki Baabda Sarayı’nda bir araya geldi. İsrail’le deniz sınırı konusunun ele alındığı görüşmede, Cumhurbaşkanı Avn, Lübnan-İsrail sınırını belirlemeye yönelik müzakere sürecinin devam etmesi ve ABD’nin bu konuda üstlendiği adil ara buluculuk rolünü tamamlaması çağrısında bulundu.
Ülkesinin uluslararası hukuk ve anayasal temellere dayalı olarak kendi çıkarları doğrultusunda tutumunu geliştirebileceğine işaret eden Avn, Lübnan ile İsrail arasındaki tartışmalı deniz sahası için uluslararası uzmanlara başvurulmasının yanı sıra bölgede petrol ve doğal gaz arama çalışmalarında bulunmamaya bağlı kalınmasını talep etti.
Lübnan ve İsrail arasındaki sınır ihtilafının çözümü için 2010’dan beri ABD’li yetkililerle süreci yöneten Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, geçen yıl Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde İsrail’le hem kara hem deniz sınırlarını belirleme müzakereleri için “çerçeve anlaşmasına” varıldığını duyurmuştu.
BM himayesinde taraflar arasında Ekim 2020’de başlayan sınır anlaşmazlığını çözme müzakereleri kapsamında 2 Aralık’ta gerçekleşmesi beklenen 4’üncü tur belirsiz bir tarihe ertelenmişti.
Geçmişte sahada savaşmış , 87 kilometre uzunluğundaki Lübnan’ın kara sınırındaki Şeba Çiftlikleri sebebiyle sıkıntı yaşayan iki ülke arasında ABD arabuluculuğu ile yeni bir anlaşmanın neler getireceğini göreceğiz.
İsrail’in ve Lübnan’ın deniz sınırlarını uluslararası uzmanlar tarafından belirlenmesi durumunda Türkiye-Yunanistan içinde Akdeniz’de uygulanmış bir uzlaşı formülü seçenek olacak.
